اسید سیتریک یک اسید آلی تری‌کربوکسیلیک با خواص زیر است:
جامد بلوری سفید، محلول در آب، طعم ترش.
سه گروه اسیدی باعث می‌شود بتواند به‌عنوان عامل بافری و کیلات‌کننده
عمل کند.
زیست‌تخریب‌پذیر و از نظر سمیت غالباً ملایم‌تر از بسیاری از بیلدرهای
سنتتیک است.
تولید و منابع
تولید صنعتی عمدتاً از طریق فرآیند تخمیر بیولوژیک (Aspergillus niger) از قندها/ملاس انجام می‌شود؛
روش اقتصادی و مقیاس‌پذیر.
در کاربردهای بسیار حساس (دارویی/غذایی) از گریدهای با خلوص بالا
استفاده می‌شود.
نقش شیمیایی — مکانیسم‌های عملی
تنظیم pH و بافرینگ:
سه گروه کربوکسیل اجازه بافرسازی در بازه‌های مختلف pH
را می‌دهد.
کیلاته‌سازی: ایجاد کمپلکس با یون‌های فلزی (Ca²⁺, Fe²⁺/Fe³⁺, Cu²⁺) — کاهش فعالیت
کاتیون‌ها و جلوگیری از اکسیداسیون یا ته‌نشینی.
واکنش‌های استری‌سازی و شبکه‌ای‌سازی: مشتقات سیتریک
می‌توانند در واکنش‌های پلیمریزاسیون / شبکه‌ای سازی شرکت کنند.
کاربردها به تفکیک صنایع
صنایع غذا و نوشیدنی
تنظیم‌کننده اسیدیته (E330): برای
ایجاد طعم مطلوب و حفظ ثبات ترکیب.
کنترل اکسیداسیون و رنگ: با کیلاته‌سازی
آهن/مس مانع فعالیت آنزیم‌ها و اکسیدان‌ها می‌شود؛ کاربرد در کنسروها، نوشابه‌ها،
محصولات میوه‌ای.
محصولات پودری و فوری: اسید سیتریک در ترکیب با بی‌کربنات،
برای قرص‌های جوشان یا محصولات مشابه کاربرد دارد.
نکات فرمولاسیونی: دوز معمول در نوشیدنی‌ها/غذاها
بسته به هدف 0.05–1%
(w/w) متغیر است؛ افزایش بیش از حد طعم ترش بیش از حد می‌دهد و
ممکن است واکنش با بسته‌بندی را تحریک کند.
داروسازی و محصولات پزشکی
اکسپسیپیِنت و بافر: بهبود انحلال‌پذیری برخی
داروها، کنترل pH فرمولاسیون‌های
مایع و شیاف/قرص.
فرمولاسیون‌های جوشان و
effervescent tablets: زوج اسید سیتریک + بی‌کربنات برای تولید CO₂ و حل شدن سریع قرص.
کاربردهای خون‌شناسی/آزمایشگاهی: به‌صورت نمک
سدیم سیترات برای جلوگیری از انعقاد در برخی موارد.
نکات کیفیت: در دارویی‌ها باید از گرید USP/BP استفاده شود و ناخالصی‌های
متانول/قند/آفلاتوکسین کنترل شود.
شوینده‌ها و محصولات خانگی/صنعتی
عامل نرم‌کننده آب (water-softening chelant):
جایگزین و ملایم‌تر از فسفات‌ها؛ توانایی بهبود کارایی آنزیم‌ها در
شوینده‌ها.
عامل ضدرسوب و رسوب‌زدا: برای شست‌وشوی
مبدل‌های حرارتی، دیگ‌ها و تجهیزات صنعتی.
زیست‌تخریب‌پذیری: مزیت محیط‌زیستی نسبت به EDTA/فسفات‌ها.
نکات فرمولاسیونی: پایداری در حضور آنیون‌های قوی
و pH بالا باید
آزمایش شود؛ در دماهای بالا ممکن است تجزیه شود.
پلیمرها، بسته‌بندی
و مواد پیشرفته
مشتقات سیتریک برای شبکه‌سازی: استفاده در
کراسلینکرها/عامل‌های اتصال‌دهنده برای تشکیل پوشش‌های زیست‌پایه و رزین‌های قابل‌تجزیه.
افزایش خواص مکانیکی و کاهش نفوذپذیری: در کامپوزیت‌های
نشاسته‌ای یا سلولزی، افزودن سیتریک باعث افزایش مقاومت و کاهش آب‌پذیری می‌شود.
نکته صنعتی: شرایط پخت (دما/حضور کاتالیزور) بر
واکنش‌های استریفیکاسیون تأثیر مستقیم دارد.
محیط‌زیست و
فرایندهای بازیافت/پاک‌سازی
بازیافت فلزات و پاک‌سازی خاک/آب: اسید سیتریک
می‌تواند فلزات سنگین را حل و منتقل کند (کمپلکس‌سازی) و در فرآیندهای هیدرومتالورژی
یا شست‌وشوی خاک استفاده شود.
جایگزین EDTA در فرآیندهای
سبز: به‌دلیل زیست‌تخریب‌پذیری، مناسب برای کاربردهایی که
بازگردانی محیطی اهمیت دارد.
نکات اجرایی: کارآیی در pHهای
اسیدی و بستگی به نوع فلز/غلظت دارد؛ بازیابی فلز از محلول کمپلکس‌شده نیازمند
مراحل بعدی (رسوب‌دهی/الکترولیز) است.
مصالح ساختمانی (سیمان و بتن)
کندگیرکننده گیرش: در برخی سیستم‌های سیمانی (به‌خصوص
سیمان‌های غیرپورتلندی) اسید سیتریک می‌تواند زمان گیرش را کنترل کند و از افزایش
سریع دما جلوگیری نماید.
تأثیر بر خواص مکانیکی: دوز مناسب می‌تواند
کارپذیری را بهبود دهد اما مصرف زیاد ممکن است مقاومت نهایی را کاهش دهد؛ بنابراین
بهینه‌سازی نیاز است.
نکات عملی: اثرات وابسته به نوع سیمان، دوز و شرایط
عمل‌آوری است — آزمایش‌های میدانی/آزمایشگاهی لازم
است.
مسائل ایمنی و پایداری
ایمنی: در دوزهای صنعتی معمول، سمیت پایین است اما تماس طولانی/بخارات در شرایط ویژه
باید کنترل شود.
محیط‌زیست: زیست‌تخریب‌پذیر است؛ اما تجمع ناخالصی‌ها در پساب و اثرات نمکی (در صورت
استفادهٔ زیاد) باید مدیریت شود.
مقررات: برای کاربردهای غذایی و دارویی از گریدهای مورد تأیید سازمان‌های مربوطه (مثل USP، EU food regulations) استفاده شود.
نکات کاربردی برای
صنعتی‌سازی (توصیه‌های عملی)
1. انتخاب گرید
مناسب: غذا/دارو = گرید USP/Ph.Eur؛ صنعتی = گرید فنی اقتصادی.
2. آزمایش پایداری
در حضور بسته‌بندی: اسید می‌تواند با برخی فلزات
یا افزودنی‌های بسته‌بندی واکنش دهد؛ تست مهاجرت پیشنهاد می‌شود.
3. بهینه‌سازی دوز: همیشه با آزمایش‌های مقیاس‌کوچک شروع کنید (مثلاً 3–5 سطح دوز) و خواص فیزیکوشیمیایی
+ حسی (برای مواد غذایی) را ارزیابی کنید.
4. پایش پساب: اگر در فرآیند مقدار بالایی استفاده می‌کنید، برنامه تصفیه پساب و بازچرخانی طراحی
کنید.
5. مستندسازی
فرمولاسیون: برای مقاصد کیفیت و توسعه آینده،
ترکیب‌های دقیق و حالات عملکردی را ثبت کنید pH، دما، زمان تماس.
خرید اسید سیتریک:
جهت خرید انواع اسید سیتریک چینی و ایرانی با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
فروش اسید سیتریک :
شرکت کیا تجارت ، فروش اسید سیتریک ( فروش اسید سیتریک لمون استار ، فروش اسید سیتریک ایتساین ، فروش اسید سیتریک جوین) را با قیمتی کاملا رقابتی به سراسر کشور عرضه میکند.
قیمت اسید سیتریک:
جهت استعلام قیمت ( قمیت اسید سیتریک لمون استار ، قیمت اسید سیتریک جوین ، قیمت اسید سیتریک اینساین ) و ثبت سفارش این محصول با ما در تماس باشید.
02186058172 09129174503 09129174551