اسید فسفریک (H₃PO₄) یک اسید معدنی بی‌رنگ، بی‌بو و با قدرت اسیدی متوسط است که به‌طور گسترده در کشاورزی، صنایع تولیدی و فرآوری مواد غذایی استفاده می‌شود. این اسید در دو نوع اصلی وجود دارد: گرید صنعتی و گرید خوراکی. اگرچه هر دو نوع خواص شیمیایی مشابهی دارند، اما از نظر خلوص و کاربرد تفاوت زیادی دارند. در صنایع غذایی، فقط اسید فسفریک خوراکی مجاز است زیرا دارای استانداردهای ایمنی سخت‌گیرانه‌ای است.

 

 

فرمول شیمیایی: H₃PO₄

 

ظاهر: مایع شفاف و چسبناک

 

انحلال‌پذیری: کاملاً محلول در آب

 

pH: اسیدی قوی

 

 

خلوص: معمولاً ۷۵ تا ۸۵ درصد، همراه با ناخالصی‌هایی مانند فلزات سنگین و فلوریدها

 

کاربردها: در تولید کود شیمیایی، زدودن زنگ آهن، تصفیه آب، ساخت مواد شوینده و پاک‌کننده‌های صنعتی

 

استفاده در غذا ممنوع است به دلیل وجود ناخالصی‌های خطرناک

 

 

خلوص: بسیار بالا و تصفیه‌شده (حداقل ۸۵٪ با سطح بسیار پایین ناخالصی‌ها)

 

کاربردها در صنعت غذا: 

 

طعم‌دهنده اسیدی: برای ایجاد طعم تند و ترش در نوشیدنی‌های گازدار مانند نوشابه‌.

 

تنظیم‌کننده pH: جهت کنترل اسیدیته در غذاهای فرآوری‌شده و محصولات لبنی.

 

نگهدارنده: جلوگیری از رشد کپک و باکتری در مربا، گوشت‌ها و محصولات پنیری.

 

منبع مواد معدنی: تأمین فسفر در مکمل‌های معدنی و غذاهای غنی‌شده.

 

 

اسید فسفریک خوراکی در صورت استفاده در محدوده‌های مجاز، از سوی سازمان‌های ایمنی غذایی به‌عنوان بی‌خطر (GRAS) شناخته شده است. با این حال، مصرف زیاد آن ممکن است باعث پوسیدگی دندان یا اختلال در تعادل کلسیم شود. نوع صنعتی برای مصرف انسانی ایمن نیست.

 

 

اسید فسفریک ترکیبی پرکاربرد در صنایع مختلف است. در فرآوری مواد غذایی، فقط نوع خوراکی آن با خلوص بالا به دلیل مقررات ایمنی مجاز است. این اسید در کنترل اسیدیته، بهبود طعم و افزایش ماندگاری محصولات غذایی و نوشیدنی‌ها نقشی کلیدی دارد.